Η πτερόρροια των πτηνών

Τι είναι η πτερόρροια​

Η πτερόρροια είναι μια διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας τα πτηνά αντικαθιστούν όλο το πτέρωμά τους. Μια φυσιολογική διαδικασία όπου με την ολοκλήρωσή της το πτηνό απαλλάσσεται από το φθαρμένο πτέρωμα του αποκτά νέο, ανθεκτικότερο για τη χρονιά που ακολουθεί.

Αυτήν την περίοδο πέφτουν και επανεκφύονται περίπου 2.000 φτερά και πούπουλα! Από τη στιγμή που το φτερό θα μεγαλώσει πλήρως, η ανάπτυξή του ολοκληρώνεται και το φτερό είναι ουσιαστικά νεκρό. Από εκεί και πέρα, τίποτα πια δεν επηρεάζει βασικά του χαρακτηριστικά, όπως είναι το χρώμα του φτερού.

Η πτερόρροια είναι μια στρεσογόνο διαδικασία, το αποτέλεσμα της οποίας εξαρτάται από τη σωστή διαχείριση και φροντίδα των πουλιών κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Γιατί περνούν πτερόρροια τα πουλιά

Τα φτερά των πτηνών είναι φτιαγμένα από κερατίνη και με τον καιρό αποδυναμώνονται και φθείρονται από το πέταγμα, από τραυματισμούς ή την τριβή. Τα φθαρμένα φτερά καθιστούν την πτήση λιγότερο αποτελεσματική και γι’ αυτό γίνεται απαραίτητο να αντικατασταθούν μερικά ή όλα τα κατεστραμμένα φτερά. Πρόκειται για ένα φυσικό και αναπόφευκτο μέρος του ετήσιου κύκλου ζωής ενός πουλιού.

Τα αρσενικά πτηνά ορισμένων ειδών ξεκινούν την πτερόρροιά τους πριν από την περίοδο αναπαραγωγής, προκειμένου να αποκτήσουν ένα πιο ζωντανό και λαμπερό φτέρωμα με σκοπό να προσελκύσουν το ταίρι τους.

Μόλις εκπληρώσουν τον σκοπό τους, το πολύχρωμο φτέρωμα απορρίπτεται και αντικαθίσταται με ένα λιγότερο εντυπωσιακό φτέρωμα, επιτρέποντας στα πουλιά να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να επιβιώσουν στο περιβάλλον τους χωρίς να διακρίνονται εύκολα.

Πότε ξεκινά και πόσο διαρκεί η πτερόρροια​

Η φυσιολογική πτερόρροια είναι η εποχική. Ξεκινά κατά κανόνα κάθε χρόνο μετά τα μέσα του καλοκαιριού και διαρκεί περίπου δύο μήνες. Μερικές φορές υπάρχουν αποκλίσεις σε αυτόν τον κανόνα, αλλά αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, εφόσον δεν υπάρχουν παθολογικά αίτια.

Περισσότερα γι’ αυτές τις περιπτώσεις στο άρθρο Παθολογική Πτερόρροια των Πτηνών.

Στα νεαρά καναρίνια που έχουν γεννηθεί από Ιανουάριο μέχρι τέλη Φλεβάρη η πτερόρροια ξεκινά στους 3,5 – 4 μήνες της ζωής τους. Εκείνα που γεννιούνται αργότερα, μέχρι τέλη Μαΐου, ξεκινούν την πτερόρροιά τους συντομότερα, δηλαδή μετά τους 2,5 ή 3 μήνες.

Κάποιες φορές μάλιστα, ορισμένα πτηνά περνούν αυτή τη διαδικασία τόσο γρήγορα, που η πτήση από τον πάτο του κλουβιού έως την ψηλότερη πατήθρα καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη.

Δείτε ένα σχετικό άρθρο Ραγδαία πτερόρροια πτηνών

Η πτερόρροια στα καναρίνια​

Η πτερόρροια στο ενήλικο καναρίνι αρχίζει με την πτώση των πούπουλων από τα φτερά πτήσης, συνεχίζει στις δύο πλευρές του σώματος και ολοκληρώνεται στο λαιμό και το κεφάλι. Η απώλεια και η επανάκτηση των φτερών, διαρκεί περίπου 1-2 μήνες έως ότου ολοκληρωθεί.

Η πρώτη μέριμνα μας αυτήν την περίοδο αφορά την προσαρμογή της διατροφής των πουλιών στις ανάγκες αυτής της περιόδου. Μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, είναι απαραίτητη για την γρήγορη και σωστή επανέκφυση όλων αυτών των χαμένων φτερών.

Διατροφή​

Με τη χορήγηση κατάλληλης διατροφής, βοηθάμε τα πουλιά να αντικαταστήσουν τα φτερά τους γρηγορότερα και μειώνουμε τις πιθανότητες προβλημάτων που θα μπορούσαν να προκύψουν αυτή την περίοδο λόγω ελλιπούς διατροφής.

Τα φτερά αποτελούνται κυρίως από πρωτεΐνες. Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από 21 διαφορετικά αμινοξέα. Τα 2 ουσιαστικά αμινοξέα Λυσίνη και Μεθονίνη είναι ιδιαίτερα σημαντικά κατά τη διάρκεια της πτερόρροιας. Αυτά τα δύο αμινοξέα βρίσκονται συνήθως σε μικρή ποσότητα στις περισσότερες δίαιτες για πουλιά.

Τα καναρίνια χρειάζονται επίσης αυξημένα ποσά ενέργειας, βιταμινών, λιπαρών και μεταλλικών στοιχείων (κυρίως ασβέστιο) για να μεγαλώσουν γρήγορα τα νέα τους φτερά και να επανακτήσουν το σθένος τους.

Για να καλύψουμε αυτές τους τις ανάγκες μέσω της διατροφής, εμπλουτίσουμε το σιτηρέσιό τους με:

Πρωτεΐνη

Αυγό ή αυγοτροφή τρεις φορές την εβδομάδα ή και καθημερινά, εφόσον υπάρχει αρκετός χώρος για την άσκηση των πουλιών. Το σφιχτοβρασμένο είναι καλή πηγή πρωτεϊνών. Να είστε προσεκτικοί με την αλλοίωση του βρασμένο αυγού, ειδικά όταν ο καιρός είναι ζεστός. Μην αφήνετε το αυγό στο κλουβί για περισσότερες από τρεις με τέσσερις ώρες.

Ασβέστιο Ιχνοστοιχεία

Σουπιοκόκκαλο μόνιμα στο κλουβί και επίσης προσφέρουμε το αυγό μαζί με το τσόφλι του, το οποίο καταναλώνεται και αυτό από τα καναρίνια. Ακόμη, γύρη μελισσών που είναι μια από τις πιο πλήρεις διαθέσιμες πηγές πρωτεΐνης

Βιταμίνες

Λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη), τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνες και άλλα θρεπτικά στοιχεία. Μπορείτε να τους προσφέρεται δύο με τρεις φορές την εβδομάδα καλά πλυμένα και στεγνά. Επίσης, μπορείτε να προσφέρετε εναλλάξ φύτρα σπόρων τα οποία είναι επίσης μια πολύ θρεπτική τροφή.

Ενημερωτικά, παραθέτουμε μια λίστα με συμπληρώματα διατροφής για την πτερόρροια.

Φροντίδα​

Όπως αναφέραμε, η πτερόρροια είναι μία στρεσογόνος περίοδος για τα πουλιά και πρέπει εκτός από τη διατροφή τους να προσέξουμε και κάποια βασικά θέματα της φροντίδας τους.

Παρέχετε στα πουλιά ευρύχωρο κλουβί για να μπορούν να διατηρούν κατά το δυνατόν ένα υψηλό επίπεδο δραστηριότητας. Τοποθετήστε το κλουβί σε δροσερό και καλά αέριο αεριζόμενο χώρο αποφεύγοντας τις μετακινήσεις.

Μη χρησιμοποιείτε τεχνητό φωτισμό ή όταν αυτό είναι απαραίτητο, φροντίστε η διάρκειά του να μην ξεπερνά τη διάρκεια του ημερήσιου φωτός, με βάση το χρόνο ανατολής και δύσης του ήλιου για την περίοδο που διανύουμε.

Παρέχετε καθημερινά μπάνιο στα πουλιά χρησιμοποιώντας φρέσκο νερό. Τοποθετήστε την μπανιέρα στο κλουβί το πρωί και αποσύρετε την μετά από μία ώρα. Προσοχή στα ρεύματα του αέρα για την αποφυγή κρυολογημάτων.

Το ενεργειακό κόστος της πτερόρροιας​

Η αντικατάσταση των φτερών απαιτεί ενέργεια αλλά και την ύπαρξη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών, για να συντελεστούν διάφορες μεταβολικές διεργασίες.

Το ενεργειακό κόστος της πτερόρροιας περιλαμβάνει τις θερμίδες που απαιτούνται για τη σύνθεση και δημιουργία των φτερών. Περίπου το 3 έως 10% της συνολικής μάζας σώματος (20 έως 30% της μυικής μάζας) των στρουθιόμορφων, αντικαθίσταται από την έναρξη έως την ολοκλήρωση της πτερόρροιας.

Οι ενεργειακές ανάγκες των στρουθιόμορφων που βρίσκονται σε φάση πτερόρροιας, μπορεί να αυξηθεί από 3% (την έναρξη και το τέλος της πτερόρροιας) έως 20% (στο αποκορύφωμά της).

Η διακοπή του τραγουδιού και η μειωμένη κινητικότητα των πουλιών, οφείλονται στην ανάγκη για εξοικονόμηση της ενέργειας που απαιτείται στη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Τα φτερά αναπτύσσονται εξίσου, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Όμως, λόγω του πολύπλοκου και δαπανηρού σε ενέργεια μεταβολισμού των αμινοξέων κατά τη διάρκεια της νύχτας, το ενεργειακό κόστος των πουλιών μπορεί να είναι μικρότερο σε περιοχές που η διάρκεια της ημέρας είναι μεγαλύτερη.

Συμπληρώματα διατροφής​

Τα συμπληρώματα διατροφής κατά τη διάρκεια της πτερόρροιας δεν είναι απαραίτητα, εφόσον παρέχουμε στα πουλιά μια πλήρη και ισορροπημένη διατροφή. Όταν όμως η διατροφή ή οι συνθήκες διαβίωσης τους δεν είναι ιδανικές, τότε έρχονται τα συμπληρώματα διατροφής για να καλύψουν τις οποίες ανάγκες υπάρχουν και να διασφαλίσουν μία ομαλή και απροβλημάτιστη έκβαση αυτής της περιόδου για τα πουλιά.

Αγορά προϊόντων για την πτερόρροια

Περισσότερα είδη για την πτερόρροια